Ամառ էր, հրաշեկ ամառ: Օգոստոսյան արևը հավաքել էր իր շողերը և կախվել արևմուտքում: Աղբյուրի մոտ կանգնած էր Անին: Նա հոնքերը կիտել ու մտքերի մեջ էր ընկել: Շուրջ բոլորը տխուր լռություն էր տիրում: Վերջապես կապույտ երկնքում երևաց լուսինը: Նրա կլոր սկավառակը լուսավորեց շրջակայքը: Անին հայացքն ուղղեց լուսնի արծաթե շողերի տակ գծագրվող Մասիսներին: Ապա հիա․․մունքով նայեց լուսնի լույսով ողողված բար․․իներին, և նրանց վրա բույն դրած արագիլներին:

-Կետերի փոխարեն լրացրու պակասող տառերը։
-Գրի՛ր ընդգծված բառերի հոմանիշները և հականիշները։
-Տրված գոյականները դարձրո՛ւ ածական և ստացված ածականներով կազմի՛ր նախադասություններ՝ ամառ, շող, երկինք, լուսին։
-Շարունակի՛ր պատմությունը, հորինի՛ր հետաքրքիր վերջաբան

Christmas in New Zealand is a special time because it takes place during summer. Unlike countries in the Northern Hemisphere, New Zealand has warm, sunny weather in December. This means many people celebrate Christmas outdoors. Families often enjoy a “Kiwi Christmas” by having a barbecue at the beach or in their backyard. Popular foods include grilled meats, fresh seafood, and a sweet dessert called pavlova, which is a soft, sugary meringue topped with fruit. Many people also eat ice cream to stay cool in the heat. The traditional Māori New Year is actually celebrated in mid-winter during Matariki, but many Māori families still join New Year’s Eve celebrations on December 31. People may reflect on the past year and look forward to new beginnings. Families and friends gather to count down the last seconds of the year together. Some people make New Year’s resolutions, just like in many other countries. New Zealand has famous New Year music festivals, like Rhythm and Vines in Gisborne, where people celebrate with concerts and dancing. Big cities like Auckland, Wellington, and Christchurch hold huge fireworks shows at midnight. Many families go outside to watch the sky light up.

1. Հաշվիր բոլոր միանիշ թվերի քանակը։ 10
2. Հաշվիր բոլոր երկնիշ թվերի քանակը։ 90
3. Երկնիշ թվերի քանակը միանիշ թվերի քանակից քանիսո՞վ է
   ավելի։ 90-ով
4. Որքա՞ն է այն երկնիշ թվերի քանակը, որոնց տասնավորը 2 է։ 10
5. Որքա՞ն է այն երկնիշ թվերի քանակը, որոնց միավորը 2 է։ 9
6. Որքա՞ն է այն երկնիշ թվերի քանակը, որոնց գրության մեջ կա 2
   թվանշանը։ 9
7. Երկնիշ թվերից քանիսի՞ միավորն է 7։ 9
8. Երկնիշ թվերից քանիսի՞ տասնավորը 6 է։ 9
9. 20 թվից փոքր քանի՞ երկնիշ թիվ կա։ 10
10. 93-ից մեծ քանի՞ երկնիշ թիվ կա։ 6
11. Քանի՞ երկնիշ թիվ կարելի է գրել 0,1,2 թվանշաններով։ 10, 12, 22, 21, 20 Պատ.’ 5
12. Հաշվիր բոլոր եռանիշ թվերի քանակը։ 999
13. Հաշվիր բոլոր քառանիշ թվերի քանակը։ 9999
14. Հաշվիր բոլոր հնգանիշ թվերի քանակը։ 99999
15. Քանի՞ եռանիշ թիվ կա, որոնց հարյուրավորը 7 է, իսկ միավորը՝ 4։ 10
16. Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր երկնիշ թվերը գրելու համար։ 10Թ
17. Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր եռանիշ թվերը գրելու համար։ 10
18. Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր քառանիշ թվերը գրելու համար։ 10
19. Գտի՛ր 34 և 84 թվերի միջև եղած բոլոր բնական թվերի քանակը։ 48
20. Գտի՛ր 625-ից և 853 բնական թվերի քանակը։ 226
21. Գտի՛ր 3 թվի բոլոր այն պատիկների քանակը, որոնք փոքր են 40-ից։ 13
22. Երեք տարբեր երկնիշ թվերի գումարը 34 է։ Գտիր այդ թվերը։ 10, 11, 13

Մարդը ամենակարևորն է:

Բոլորը պետք է սիրեն և հարգել միմյանց:

Պետք է միշտ սովորել:

Պետք է մաքուր պահել շրջապատը:

Հետևել հիգիենայի կանոներին:

Կարդալ շաբաթը 1 գիրք:

Խնամել բնությունը, խնամել կենդանիներին:

Պետք է միշտ շնորհակալ լինել քո ունեցածի համար:

Կիսվիր քո ունեցածով:

Մաթեմատիկայի հոկտեմբերյան հաշվետվություն

Ամբողջ դրական և բացասական թվեր

Մաթեմատիկա

Մաթեմ

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա

Գումարում

Հանում

Մաթեմատիկա

Հակադիր ամբողջ թվեր,բացարձակ արժեքը,ամբողջ թվերի գումարումն ու հանումը

Բազմապատկում

Ամբողջ թվերի տեղափողական և զուգորդական օրենքները

Ազատություն ասելով ես պատկերացնում եմ մի կյանք, որտեղ պատերազմ չի լինում, մարդիկ խաղաղ ապրում են, և անտառային կենդանիները չեն սպանվում որսորդներից։ Ազատություն ասելով պատկերացնում եմ, որտեղ ավտոմեքենաները քիչ են լինում, որովհետև ազատություն է։

Մեզանում Պիմեն անունով մի հի՜ն ծերունի մարդ կար։

Իննսուն տարեկան էր։ Պարապ-սարապ ապրում էր իր թոռան մոտ։ Մեջքը կռացած, փայտը ձեռին, ոտները դանդաղ քարշ տալով՝ ման էր գալի։ Բերանը անատամ, դեմքը կնճռոտած, իսկ ներքին շրթունքը դողդողում էր շարունակ։ Ման գալիս, խոսելիս շրթունքներով ծլըփացնում էր, ու անկարելի էր հասկանալ, թե ինչ է ասում։

Մենք չորս եղբայր էինք, չորսս էլ սիրում էինք ձի նստել, բայց նստելու հանգիստ ձի չունեինք։ Միայն մի պառավ ձիու էին թողնում նստենք, որի անունը Սևուկ էր։

Մի անգամ մայրիկս մեզ իրավունք տվեց ձի նստենք, ու ամենքս միասին ծառայի հետ գոմը վազեցինք։ Դարձյալ Սևուկը թամբեցին մեզ համար։ Առաջինը նստեց մեծ եղբայրս։ Քշեց կալը գնաց, պարտեզի չորս կողմովը պտտվեց, դեպի մեզ եկավ թե չէ, ձեն տվինք՝ հապա դե մի չափ գցի։ Նա սկսեց Սևուկին զարկել ոտներով, մտրակով, ու Սևուկը վազեց մեր կողքից։

Մեծից հետո մյուս եղբայրս նստեց։

Նա էլ երկար ման եկավ, նույնպես մտրակով քշեց Սևուկին ու չափ գցեց սարի տակից։ Դեռ էլի էր ուզում ման գալ, բայց երրորդ եղբայրս խնդրեց, որ շուտով թողնի իրեն։ Երրորդ եղբայրս քշեց և՛ դեպի կալը, և՛ պարտեզի չորս կողմով, և՛ գյուղի միջով ու արագությամբ բաց թողեց սարի տակից դեպի գոմը։ Երբ մեզ հասավ, Սևուկը հևում էր, իսկ շլինքն ու ազդրերը քրտնքից սևացել էին։ Հերթն ինձ եկավ։ Ես ուզում էի եղբայրներիս զարմացնեմ, ցույց տամ, թե ոնց եմ քշում։

Սկսեցի քշել Սևուկին բոլոր ուժով։ Բայց Սևուկը չէր ուզում գոմից հեռանա։ Ինչքան տվի, ինչ արի-չարի, տեղիցը չշարժվեց, հենց վախում էր ու ետ-ետ գնում։ Ես բարկացա ու ինչքան ուժ ունեի, սկսեցի զարկել մտրակով ու ոտներով։ Աշխատում էի զարկել էն տեղերին, որ ավելի ցավ են տալի։ Մտրակը կոտրեցի ու ձեռիս մնացած կտորով սկսեցի գլուխը ծեծել։ Բայց Սևուկը էլ չէր ուզում գնալ։ Այն ժամանակ ես ետ եկա, ծառային խնդրեցի, որ մի ավելի ամուր մտրակ տա։ Ծառան ասավ.
-Հերիք էր, ինչ քշեցիք, վեր եկեք, ինչո՞ւ եք տանջում անասունին։

Ես նեղացա.

— Ո՞նց թե, ես իսկի չեմ քշել։ Տես ինչպես չափ կգցեմ հիմի։ Դու միայն ինձ մի ավելի ամուր մտրակ տուր, ես սրան մի վառեմ։

Ծառան գլուխը թափ տվեց․

— Է՜հ, ախպեր, դուք խղճմտանք չունեք, դրան էլ ի՞նչ վառել կուզի։ Տեսեք, արդեն քսան տարեկան ձի է։ Տանջված անասուն է, հազիվ է շունչ քաշում։ Պառավել է, հասկանում եք, թե՞ չէ․ ա՛յ, Պիմենի պես պառավել է։ Մի՞թե կնստեիք Պիմենի մեջքին ու էդպես մտրակով կծեծեիք ուժիցը վեր, մի՞թե չէիք խղճահարվիլ։

Ես իսկույն հիշեցի Պիմենին և ականջ դրի ծառային։

Ձիուց իջա ու երբ մտիկ արի, թե ինչպես էին նրա քրտնած կողքերը բարձրանում ու ցածրանում, ինչպես էր պնչերով ծանր շունչ քաշում, հևում՝ մազթափ պոչը շարժելով, տեսա, որ վատ վիճակի մեջ էր։ Իսկ ես կարծել էի, թե նա էլ էր ինձ պես ուրախանում։ Այնպես մեղքս եկավ Սևուկը, այնպես մեղքս եկավ, որ սկսեցի քրտնած վիզը համբուրել, ներողություն .խնդրել, որ ծեծել եմ։ Այն օրվանից, ինչ մեծացել եմ, ես միշտ խղճում եմ ձիաներին ու, երբ տեսնում եմ նրանց չարչարելիս, հիշում եմ պառավ Սևուկին ու պառավ Պիմենին։

Առաջադրանք:
1. Անհասկանալի բառերը բառարանով բացատրի՛ր:

Մազթափ-մազաթափ

2. Նկարագրի՛ր Պիմեն ծերունուն և հիմնավորի՛ր նրա կերպարի անհրաժեշտությունը պատմվածքի մեջ։

Իննսուն տարեկան էր։ Պարապ-սարապ ապրում էր իր թոռան մոտ։ Մեջքը կռացած, փայտը ձեռին, ոտները դանդաղ քարշ տալով՝ ման էր գալի։ Բերանը անատամ, դեմքը կնճռոտած, իսկ ներքին շրթունքը դողդողում էր շարունակ։ Ման գալիս, խոսելիս շրթունքներով ծլըփացնում էր, ու անկարելի էր հասկանալ, թե ինչ է ասում։

3. Ստեղծագործությունից գտի՜ր ևգրի՜ր թվականները, այդ թվականներով կազմիր նախադասություններ։

90 և 20
4․Առանձնցրո՜ւ ընդգծված բառերի արմատները և ածանցները։

67. Ընդգծված բառը նախադասության մեջ ի՞նչ իմաստով է գործածված: Այդ բառը ո՞ր նախադասության մեջ է իր հիմնական իմաստով գործածված:

Ինչո՞ւ ես խաղալիքներդ շաղ տվել, հավաքի՛ր:-ուղիղ

Բոլոր ընկերներիդ հավաքի՛ր ու զգուշացրո՛ւ:-փոխաբերական

Ամեն օր պիտի հավաքես անկողինդ:-փոխաբերական

Ո՞վ է երբևէ այդքան բերք հավաքել:-ուղիղ

Եթե չես ուզում, որ մարդիկ հուզմունքդ տեսնեն, հավաքի՛ր քեզ:-փոխաբերական

68. Տրված բազմիմաստ բառերով նախադասություններ կազմի՛ր:

Սուր, թերթ, գիր:

Սուր դանակ, սուր խոսք։

Ծաղիկի թերթ,ծառի թերթ։

Գիր ու գրականություն կարդացեք

Հոմանիշներ

69. Նախադասության ընգծված բառը փոխարինի՛ր տրվածներից մեկով:

Միտք, դեպք, մրցում, պետություն, վիճակ:

Ձեր տերության մեջ այդպիսի բաներ չպիտի լինեին:-Տերություն

Եղելության մասին շատ ուշ իմացավ:-վիճակ

Իրադրությունն այնքան լարված էր, որ վախենում էր ընկերներին կորցնելուց:-դեպք

Այդպիսի մտադրություն չեմ ունեցել:-միտք

Մրցություն կազմակերպելիս ինձ էլ տեղյակ պահի՛ր:-մրցում

Նախադասության ընդգծված բառը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշներից մեկով:

ա) Հինավուրց, հնամյա, հնադարյան, վաղնջական, վաղեմի, նախնական, առաջվա:

Պապս հին ժամանակներից մնացած այդ ամրոցի մասին շատ հետաքրքիր պատմություն էր պատմում:

Չհամոզեցիք, իմ հին մտքին եմ մնում:

բ) Փռվել, սփռվել, տարածվել, ընդարձակվել:

Իջավ մութն ու կամաց-կամաց ծավալվեց քաղաքի ու նրա շենքերի վրա:

Զրույցը ծավալվեց ու մեկ էլ հասավ նրան, ինչ կարծես թե գաղտնի էր պահվում:

գ) Խրել, հորել, ծածկել:

Նա գանձը թաղել էր հովտի միակ կաղնու տակ:

Ճանապարհի երկայնքով, իրարից մի քանի մետր հեռու, սյուներ էին թաղել:

70. Կետերը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշներից մեկով:

… (ինքնագլուխ, անկաշկանդ, ազատ, անկախ) ոճի ըմբշամարտին հատուկ է… (հնարների, հնարքների գյուտերի) ազատությունը: Ասենք՝ թույլատրվում է… (իրավունք է տրվում, արտոնվում է) բռնել մրցակցի ոտքը, ոտք գցել, … (շրջել, թավալել, գլորել, գցել): … (ընտիր, դասական, օրինակելի) ոճի մարզիկը ոտքով … (գյուտերի, հնարքների, հնարների) դիմելու … (իշխանություն, իրավասության, իրավունք) չունի: Երբ նորից … (ծնվեցին, կյանք մտան) օլիմպիական (մրցումները, խաղերը), դրանց ծրագրում … (տեղ գրավեց, տեղավորվեց, տեղ գտավ, արտահայտվեց) դասական ըմբշամարտը:

Սկզբում քաշային … (անջատումներ, ճյուղավորումներ, բաժանումներ) չկային:

71. Երկու տեքստ ստացի՛ր կետերի փոխարեն մի դեպքում գրելով տրված

հոմանիշներից առաջինը, մյուս դեպքում՝ երկրորդը: Ստացված տեքստերը համեմատիր. ո՞րն է ավելի մոտ բանավոր խոսքին:

Գերմանական մի քաղաքում տնային տնտեսուհիների … (մրցույթ, մրցում) է… (անցկացվել, արվել): Ծրագրի մեջ մտնում էր նաև գրտնակներ … (նետելը, շպրտելը): Ամենից … (դիպուկ, ճիշտ)… (նետող, գցող) կնոջ (ամուսնուն, մարդուն) գերմանացի բոլոր … (այրերը, տղամարդիկ) … (կարեկցեցին, խղճացին):

Ես արդեն 6 տարի սովորում եմ Բլեյան դպրոցում, և ես շատ եմ սիրում սովորել։ Ես ուզում եմ նվիրել կրթահամալիրին գիրք, որովհետև ես շատ եմ սիրում մեր դպրոցի գրադարանի գրքերը։ Իմ դպրոցը շատ է տարբերվում ուրիշ դպրոցներից։

1) Ամբողջ թվերի զույգի համար ստուգե՛ք գումարման տեղափո-

խական օրենքի ճշտությունը.

ա) –5, –2,=-2,+-5 գ) +12, –18,=-18,+12 ե) –13, +17,=17,+-13 է) +81, 0=0,+81,

բ) –30, +70,=+70,+-30 դ) –29, +19,=19,+-29 զ) 0, –17=-17,+0, ը) +11, –14=-14+1։

2) Ամբողջ թվերի եռյակի համար ստուգե՛ք գումարման զուգորդական

օրենքի ճշտությունը.

ա) –7, +20, +1

-7 + [ + 20] + [ + 1]= — 13 + [ + 1] = -12

գ) –10, –16, –4,

-10 + [ — 16] + [ — 4]= + 6 + [ -4]= — 2

ե) –20, 0, +12,

-20 + [ 0]  + [ + 12] = — 20 + [ + 12]=  — 8

բ) 0, +40, –10,

0 + [ + 40 ]  + [ -10] = + 40 + [ — 10] = — 30

դ) –16, +20, –14,

-16 + [ + 20]  + [ -40] = — 4 + [ -40]= + 44

զ) +25, +24, –5։

+ 25 + [ + 24 ] + [ -5] = + 49 + [ — 5] =  — 44

3) . Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.

ա) +17 – ( –13 ) + 2 + ( –8 ) + ( –2)=22

բ) +22 – 4 – (–22 ) + 5 – ( –25 )։70

4) Գրի՛ առեք արտահայտությունը և հաշվե՛ք նրա արժեքը.

ա) –13 և –17 թվերի գումարին գումարել 11-ին հակադիր թիվը,

-13+(-17)+11=-19

բ) –17-ի հակադիր թվին գումարել 8 և –10 թվերի գումարը,

(-17)+8+(-10)=-19

գ) 80 և –50 թվերի գումարի հակադիր թվին գումարել –10 թիվը:

80+(-50)=30

-30+(-10)=-40